तस्वीर: श्याम गुप्ता

दश वर्षअघि पतिको मृत्यु हुँदा बारा मनहर्वाकी सुशीला खतिवडा २३ वर्षकी थिइन् । भर्भराउँदो उमेरमै पति गुमाएकी सुशीलाको काख दुई सन्तानले भरिए पनि सिउँदो भने खाली हुन पुगेको थियो ।

मानसिक रोगले पीडित पतिले आत्महत्या गरेपछि एक्ली भएकी सुशीलाले काखमा रहेका दुई छोरी हुर्काउनु बाहेक अरु केही सोच्न सकिनन् । जीवनमा सबै थोक गुमाएको अनुभव भइरहेको थियो उनलाई ।

समयसँगै विस्तारै जीवन आफ्नै लिकमा चल्दै गयो । आवश्यकताहरु थपिंदै गए, सुशीलाको संघर्ष बढ्दै गयो । दुई छोरीको पढाईबाट सन्तुष्ट सुशीलाको मुहारमा १० वर्षपछि अहिले अर्को खुशी थपिएको छ ।

एक दशकसम्म एकल जीवन बिताइरहेकी सुशीला फेरि वैवाहिक सम्बन्धमा गाँसिएकी छन्– दशकअघि पत्नी गुमाएका भरतपुर– ११ का ३८ वर्षीय पदम दहालसँग ।

एकल जीवनलाइ पूर्णविराम लगाउँदै दहालसँग नयाँ सम्बन्ध शुरु गर्न लागेकी सुशीलाले खुशी भएको प्रतिक्रिया दिइन् ।

“एकल जीवन निकै कठोर हुन्छ, परिवारको जिम्मेवारी र सन्तानका लागि मैले एक दशक बिताए”–सुशीलाले भनिन्, “अहिले दुबै छोरीको पढाई राम्रो छ, अहिले अर्को खुशी थपियो ।”

सुशीलाले दुई छोरीसँगै आफ्नोसमेत भविष्यका लागि वैवाहिक सम्बन्धमा बाँधिने निर्णय गरेको बताइन् । एकल महिला भएर लामो जीवन बिताउन असम्भव नरहे पनि आफ्नो विवाहले समाजमा राम्रै सन्देश जाने उनको विश्वास छ ।

“हाम्रो समाजमा एकल महिलाको जीवन उजाडिए जस्तै हुन्छ । त्यो मैले एक दशक भोगें, लामो जीवन एक्लै बिताउँदा विभिन्न वाधा अवरोध आउँछन् । समाजमा देखिाएको यस्तो सोच चिर्न सक्नु पर्छ ।”

तस्वीर: श्याम गुप्ता

पदम दाहाल रोजगारीका लागि विदेशमा रहेका बेला उनकी पत्नीले पनि आत्महत्या गरेकी थिइन् । एक छोरी र एक छोराका बाबु दहाल पनि परिवारकै सल्लाहमा दश वर्षदेखिको एकल जीवन अन्त्य गर्न सहमत भएका हुन् ।

“परिवारकै सल्लाहमा नयाँ सम्बन्ध शुरु गरिरहँदा खुशी लागेको छ,” दाहालले भने, “लामो समय एकल जीवन बिताउनुभन्दा वैवाहिक सम्बन्धमा जोडिएर नयाँ जीवन शुरु गर्नु उचित लाग्यो ।

विवाह बन्धनमा बाँधिएका दुवैले एक अर्काको भावना बुझ्दै बाँकी जीवन बिताउने प्रतिक्रिया दिए ।

एकल जीवन बिताइरहेका सुशीला र पदमबीच सम्पन्न विवाहमा स्थानीयको बाक्लो उपस्थिति थियो ।

दुइ जनालाई एक बनाउन महत्वपूर्ण भूमिका खेलेका सुशीलाका भिनाजु मिनप्रसाद आपागाइँंले विवाहबाट आफूहरु सन्तुष्ट रहेको बताए ।

“अब पनि एक्लै भएर बस्नु पर्छ भन्ने बाध्यता छैन, समाज शिक्षित भइसकेको छ,” उनले भने, “त्यसैले पनि उनीहरुले एक अर्कालाइ स्वीकार गरेर आज एक भए । हामी खुशी छौंं ।
श्याम गुप्ता, बारा

प्रतिकृया दिनुहोस