रमझममंगलबार, आश्विन १५, २०७०
१० देशका ३५ फिल्म
हिमाल साउथ एशियन म्यागजिनको आयोजनामा हुने फिल्म साउथ एशिया २०१३ मा तीन वटा नेपाली फिल्म छन्– केसाङ छेतेनको हु विल वि गोर्खा, आलोक तुलाधर र रजनी श्रेष्ठकोे स्टोरी अफ यमोरी तथा दीपेश श्रेष्ठ र जापानी नागरिक असामी साइतोकोे प्लेइङ विथ नान ।
ब्रिटिश गोर्खा भर्तीमा आधारित केसाङको फिल्मले देश–विदेशका महोत्सवमा अवार्डहरू जितिसकेको छ भने आलोक र रजनीको स्टोरी अफ यमोरी नेवार समुदायको परिकार यमोरीमा केन्द्रित छ । दीपेश र असामीको फिल्म पनि खाने परिकार नानमाथि बनेको छ । महोत्सव यस पटक पनि कमलपोखरीस्थित कुमारी सिनेमा घरमा हुँदैछ । चलचित्र निर्माणको नयाँ–नयाँ शैली–विषय वस्तुबारे जानकारी दिने, त्यस्ता फिल्म बनाउन उत्साहित पार्ने र दक्षिण एशियाली वृत्तचित्रहरूको प्रवद्र्धन गर्ने उद्देश्यले आयोजना गर्न थालिएको महोत्सवमा यस पटक पनि थुप्रै विदेशी ‘फिल्म मेकर’ हरू आउँदैछन् ।
महोत्सवका निर्देशक नयनतारा गुरुङ कक्षपतिका अनुसार यसपटक तीन वटा फिल्म र समाजमाथि छलफल हुनेछ । त्यसमा साउथ एशियन युनिभर्सिटी दिल्लीकी प्रोफेसर मल्लिका शाक्य, बंगलादेशी फोटोग्राफर साइदुल आलम, चेन्नईको कल्चरल जर्नालिज्म इन्ष्टिच्यूटका प्रोफेसर सदानन्द मेनन, डकुमेन्ट्री वितरण कम्पनीका सञ्चालक गार्गी सेन र भारतीय फिल्मी खलनायकहरूमाथि पुस्तक लेखिरहेका अरुण गुप्ता सहभागी हुनेछन् ।
महोत्सवका निर्देशक नयनताराले चारदिने यस महोत्सवमा छानिएका चलचित्रहरूले राजनीतिक, सामाजिक, सांस्कृतिक, मनोरञ्जनात्मक सबै विषय बोकेको बताइन् । उनका अनुसार, नयाँ विचार र शैलीका नयाँ–नयाँ मेकरहरूलाई प्राथमिकता दिएकाले यसपटक दर्शकहरूले नयाँ स्वाद पाउनेछन् । महोत्सवमा २०१२ को ओस्कार एकेडेमी अवार्ड विजेता पाकिस्तानी फिल्म सेभिङ फेस पनि समावेश छ ।
सार्मिक अवेद निर्नोय र डेनियल जुङ्गेको यो फिल्म एसिड आक्रमणमा केन्द्रित छ । त्यस्तै भारतको नेशनल फिल्म अवार्ड जितेको पिके नायरको सेलुलोइड मेन पनि हेर्न पाइनेछ, यसपटक । दृष्टिविहीन भारतीय चेस खेलाडीमाथि इयान मेकडोनाल्डले बनाएको आल्गो रिदम १५० जना दृष्टिविहीनहरूले हलमा श्रवण गर्नेछन् ।
महोत्सवमा उत्कृष्ट हुने तीन चलचित्रमध्ये पहिलोले रामबहादुर ट्रफीसहित २ हजार अमेरिकी डलर, दोस्रोले एक हजार डलर र पहिलो पटक फिल्म बनाउने एक निर्देशकले डेब्यु अवार्ड सहित एक हजार डलर नगद पुरस्कार पाउनेछन् । यसैगरी, १५ वटा चलचित्रलाई ट्राभलिङ फिल्म साउथ एशिया भनेर एक वर्षभरि विश्वका विभिन्न देशमा प्रदर्शन गरिनेछ ।
सन् १९९४ मा हिमाल एसोसिएसनले नेपालमा पहिलो पटक फिल्म हिमालय नामबाट अन्तर्राष्ट्रिय चलचित्र महोत्सव गरेको थियो । राजधानीमा बसेका विदेशी र विदेशी पर्यटकहरू त्यसबेलाका मुख्य दर्शक थिए । अहिले हिमाल साउथ एशियन म्यागजिनले फिल्म साउथ एशिया र हिमाल एसोसिएसनले हरेक वर्ष किम्फ आयोजना गरिरहेको छ ।
यसबाहेक आदिवासी जनजातिहरूका विषयमाथि बनेका डकुमेन्ट्रीहरू समेटेको इन्डिजिनियश फिल्म आर्काइभ (आइफा) ले पनि वर्षेनि महोत्सव थालेको छ । टिकट काटेर वृत्तचित्र हेर्ने दर्शक बढ्दै जाँदा नेपाल दक्षिण एशियामा डकुमेन्ट्रीको ‘क्रेज’ भएको देशको रूपमा चिनिएको छ ।
-अनुशील