नेपाली फिल्मको द लास्ट किस, सिक्स फिट लाइफ, ब्लाक नाइट, थ्री लभर्स, नाइट क्विन, प्लेगर्ल, भिसा गर्ल, कर्ल गर्ल, जंगल क्विन्, जंगल लभ, आइ लव यु जस्तो अवतार सुहाएको भने कति पनि देखिदैन ।

पछिल्लो एक वर्षमा बनेका र अहीले बन्दै गरेका धेरैजसो नेपाली फिल्मका नाम यस्तै छन् । चलचित्र विकाश वोर्डका प्रवक्ता विकाश आचार्यका अनुसार ६० प्रतिशत फिल्मका नाम अंग्रेजी छन् । यस्ता नामसंग फिल्मको भाषा त मिल्दैन, मिल्दैन परिवेश, पात्र र कथावस्तुसंग पनि मेल खायो भने अचम्म मान्नुपर्ने हुन्छ । यसको अर्थ, सिर्जनशीलताको अभाव र अर्थ न बर्थको नक्कलका लागि यस्तो फेसन चलाईएको छ । “अंग्रेजी नामका फिल्महरु धेरै चलेको देखेर यसो गरेका होलान्” वरिष्ठ चलचित्रकर्मी यादव खरेल भन्छन्, “तर, नेपाली पहिचान र सिर्जनात्मक हिसावले यो राम्रो हुँदै होइन ।”

अर्थहीन काम
वरिष्ठ चलचित्रकर्मी खरेल सिर्जनात्मक हिसाबले सोच्ने हो भने नामका लागि नेपाली शब्दहरुको कतिपनि खाँचो नरहेको बताउछन् । तर, समस्या भएको छ, नेपाली नाम राख्दै नराख्ने प्रवृत्ति । खुद्रे चिन्तन र थोरै मेहनेतबाट रातारात पैसा कमाउन चाहनेहरु सिनेमाको भाषा, कथा, विषयबस्तु अनुसार नाम सार्थक हुनुपर्छ भन्ने सोच्दैनन् । परिणाम, फिल्म जति बनेपनि उनीहरुको काम अर्थहीन बनेको छ ।

भाषाशासास्त्री प्राध्यापक हेमाङ्गराज अधिकारी सिमीत सन्दर्भमा प्रयोग गर्न सकीने शब्दहरु धमाधम नेपाली सिनेमाको नाम हुन थाल्दा नेपालीपनको उपहास भएको बताउछन् । उनका बिचारमा, नेपालीमै वृहत शब्दावली हुदाहुदै आफ्नै भाषिक संसाधनको नगर्नु मुर्खता सिवाय केही होईन । “अर्थहीन नक्कलको होडवाजीले नेपाली सिनेमाको मौलिकता त खान्छ नै हाम्रो सस्कृतीलाई पनि सकिदिन्छ” उनी भन्छन्, “चलचित्रकर्मीहरु सिर्जनशील बन्नुप¥यो, कोरा नक्कल उतारेर आफ्नै भाषासंस्कृतीको हुर्मत लिनु भएन ।”

चलचित्र समिक्षक मजोज पण्डित विषयवस्तु र मेकिङको हिसाबले हैन नामैले अरु भन्दा फरक देखीने होडले विकृती ल्याएको ठान्छन् । निर्देशक नविन सुव्वा कसैले मासु ब्यापार गरेर पैसा कमायो भने मासु पसल खोल्नेहरुको ओईरो लाग्ने नेपाली चलनसंग जोड्छन्, फिल्मको अंग्रेजी नाम राख्ने फेसनलाई । “हाम्रा चलचित्रकर्मी रचनात्मक भइदिएनन्”, सुब्बा भन्छन्, “मैले काठमाडौंमा युवा पुस्ताको छटपटी र विदेश पलायनमाथि मैले बनाएको चलचित्रको ठ्याक्क नेपाली नाम नजुर्दा अंग्रेजी नाम राखेको थिएँ, अहिले जस्तो फिल्मको पनि अंग्रेजी नाम हुन थाल्यो ।”

सुब्बाले भने जस्तै नेपाली सिने क्षेत्रमा कुनै नयाँ कुरा भएको फिल्म चल्यो भने सबका सब चलचित्रकर्मी त्यही कुरा देखाउन थाल्छन् । यस क्रममा ढंग पुग्यो÷पुगेन भनेर टाउको दुखाईरहँदैनन्, उनीहरु । अश्लील सम्वाद भएको लुट र नग्नता भएको चपली हाईट ले राम्रो व्यापार गरेको देखेपछि अझ् बढी गाली र नग्नता भएको सिनेमाहरुको बाढी नै आयो । काठमाडौंका मल्टिप्लेक्सहरुमा मिस यु, आइ एम सरी नामका नेपाली चलचित्रहरु चलेको देखेपछि सिनेमेटिक सोच नभएकाहरु अंग्रेजी नाममा ताँई न तुँईका फिल्म बनाईरहेका छन् । समिक्षक पण्डित भन्छन्, “त्यै नाम पनि आफैं सोचेर राखे त हुन्थ्यो नि !”

निर्देशक सुरेश दर्पण पोखरेल अंग्रेजी नाम राखेर बनाइएका १,२ वटा चलचित्र मल्टिप्लेक्समा युवा पुस्ताका दर्शक बिच राम्ररी चलेको देखेर त्यस्तै नाममा बेढंगका फिल्म भटाभट बन्न थालेको बताउछन् । उनी स्वयंले थ्री लभर्स, मिस यु जस्ता अंग्रेजी नामका चलचित्र बनाएका छन्, तर त्यो गलत प्रवृत्ति भएको उनी स्वीकार्छन् । “अंग्रेजी नाम राख्नै हुदैन भन्ने हैन, तर त्यो बिषय वस्तु सुहाउदो हुनुपर्छ” चलचित्र निर्माता संघका सचिव समेत रहेका पोखरेल भन्छन्, “अग्रेजी नाम राख्दैमा हलिउडको सिनेमा बन्ने हैन, बरु हलिउडको सोच राखेर नेपाली सिनेमा बनायो भने राम्रो चलचित्र बन्छ ।”

अर्का सिनेकर्मी मोहन निरौला चलचित्रको नामै त्यसको पहिचान हुने कुरा भुल्न नहुने बताउछन् । उनका अनुसार, नेपालको फिल्म उद्योगमा भाषा, साहित्य, संस्कृति र नेपालीपनको अर्थ नबुझ््नेहरुले गरिरहेको अर्थहीन कामको मुल्य समाजले चुक्ता गर्नुपर्ने अवस्था आउनसक्छ । “चलचित्र निर्माण हैन, धमाधम बौद्धिक दरिद्रता प्रदर्शन भईरहेको” निरौला भन्छन्, “यस्ता हानीकारक उत्पादनलाई राज्यले नेपाली चलचीत्र भन्दै कर छुट दिनु हुदैन ।”

अंग्रेजी नामका केही फिल्महरु
सो सिम्पल, द लास्ट किस, ब्लाकमेल,सिक्स फिट लाइट, एटीएम, ब्लाक नाइट,वार,फुल स्टप, जष्ट फर यु,मिस यु, थ्री लभर्स,प्लान, भिजा गर्ल, आइ एम सरी, माइ ब्रदर, ए फर अमेरिका, नाइट क्वीन, लक, प्ले गर्ल, कर्ल गर्ल,मायाज् बार, एलेवेन्थ स्ट्रिट, नाइन ओक्लक, रेड मार्केट, हाइवे,थ्री एस्स, भ्यालेन्टाईन, प्रमिस. मिसन लव इन सिक्कीम, डन द अन्डरवल्र्ड, मिस्टर डन, च्यालेन्ज, टार्जन, ग्याङस्टार, लवस्टोरी २०६६ विएस, बार डान्सर,वान डे,जंगल क्वीन, जंगल लभ, आइ लव यु, टार्गेट, लव इन जापान, द मस्ट वान्टेट, इकु द जंगल म्यान

चलचित्र मायाज् बार को एक दृश्यमा करिश्मा मानन्धर ।

प्रतिकृया दिनुहोस