अन्तर्वार्ता/विचारमंगलबार, माघ २१, २०७०
‘समृद्धिका लागि वातावरण र स्थिरता जरुरी छ’
‘लमजुङ महोत्सव’मा सहभागी हुन लमजुङ पुगेका गैर–आवासीय नेपाली संघ (एनआरएन)का अध्यक्ष
शेष घलेसँग युवराज श्रेष्ठले हिमालखबरका लागि गरेको कुराकानीः
एनआरएन अध्यक्षमा चुनिए पछि के–के काम गर्नुभयो ?
चार–पाँच वटा दीर्घकालिन योजना बनाएका छौं । नेपालमा आफ्नै सीप र पूँजी ल्याउने, वैदेशिक लगानी भित्र्याउन प्रयत्न गर्ने, लगानीको वातावरण बनाउन सरकारलाई आग्रह गर्ने, सामाजिक कार्यलाई निरन्तरता दिने जस्ता कामहरु गरिरहेका छौं । नेपालमा पर्यटन प्रवद्र्धनका लागि विदेशमा प्रचार पनि गरिरहेका छौं ।
मलेसिया र खाडी मुलुकमा रोजगारका लागि गएका धेरै नेपाली युवा समस्यामा परेका छन् । उनीहरुको उद्धारका लागि कल्याणकारी कोष स्थापना गरेका छौँ । कोषमा अहिलेसम्म दुई अर्ब रुपैयाँ जम्मा भईसकेको छ । एनआरएन कार्यालय काडमाडौँमा बनाउन दश करोड बराबरको भवन योजना भएको छ ।
एनआरएनले कामभन्दा बढी कुरा गर्छ भनिन्छ नी ?
एनआरएनले नेपालमा लगानी गरिरहेका छन् । अन्य लगानीकर्ताहरु पनि मौका पर्खेर बेसेका छन् । म आफैंले काठमाडौँमा होटल र लमजुङमा ४९ मेगावाटको अपर दोर्दी जलविद्युत आयोजनामा लगानी गरिरहेको छु । तर, नेपालमा अझै पनि ढुक्क भएर लगानी गर्न सक्ने अवस्था छैन ।
गैरआवासीय नेपालीले आफ्नो देशका लागि भनेर पनि लगानी गरिरहेका छन् । अन्य देशमा लगानीका थुप्रै अवसर हुँदाहुँदै पनि नेपालमै लगानी गर्न चाहनेहरुका लागि उपयुक्त वातावरण नहुनु दुःखद कुरा हो । लगानीमैत्री वातावरण हुने हो भने नेपालको समृद्धि र विकासमा समस्या पर्दैन ।
अब नेपालमा गैरआवासीय र बैदेशिक दुवै खालको लगानी भित्र्याएर आर्थिक क्रान्ति गर्न जरुरी छ । हामी त नेपाली नै भएकाले आइरहेका छौं, तर बैदेशिक लगानीकर्ताका लागि मैत्रीपूर्ण वातावरणको खाँचो छ ।
लगानीमैत्री वातावरण भनेको कस्तो हो ?
सरकारका कतिपय नीतिहरु नै विरोधाभाषपूर्ण छन् । अहिलेको नीतिले वैदेशिक लगानी भित्र्याउन सकिँदैन । सरकारका नीति–नियमका कारण आएका लगानीकर्तामा पनि निराशा देखिएको छ ।
देशभित्र रहेका उद्यमीलाई त कुनै नयाँ काम गर्नुपर्यो भने अनेक झञ्झट बेहोर्नुपर्ने अवस्था छ भने एनआरएन र वैदेशिक लगानीमा पनि त्यस्तै छ । मुख्य कुरा रुल अफ रेगुलेसन हुनुपर्यो, लगानीका लागि पोलिसी नै चेन्ज गर्नुपर्छ । अन्य देशले लगानीका लागि स्वागत गरिरहेका बेला विदेशीहरु जोखिम मोल्न नेपाल आउँदैनन् । नेपालका नीति–नियम सरकारी कार्यालयका कर्मचारीको मानसिकतामा भर पर्ने खालको छ, यसलाई परिवर्तन गर्नुपर्छ ।
एनआरएनले चाहेजसरी नेपालको समृद्धि कसरी हुनसक्छ ?
सरकारले लगानीमैत्री वातावरण बनाईदिने हो र राजनीतिक स्थिरता हुने हो भने हामीले देखेको समृद्ध नेपालको सपना पूरा हुन धेरै समय लाग्दैन । दुई अंकको आर्थिक वृद्धि हासिल भएमात्र रोजगारी र विकासका योजना अघि बढाउन सकिन्छ । नेपालको आर्थिक वृद्धि र रोजगारीका लागि पनि लगानी आवश्यक छ ।
अहिले बैदेशिक रोजगारमा जाने युवाहरुको भिड छ, यसलाई रोक्नुपर्छ । युवाहरुलाई उद्यम सिकाएर विदेश गएर फर्केका युवालाई स्वदेशमै रोक्न हामीले पनि पहल गरिरहेका छौँ ।
तपाईकै गृहजिल्ला लमजुङमा लगानी गर्ने योजना छ कि ?
म लमजुङमा जन्मेको, हुर्केको र प्रारम्भिक शिक्षा पनि यहीँ लिएको हुँ । लमजुङको विकासमा यहाँकै स्थानीयहरु लाग्नुपर्छ । अहिले मेरै अध्यक्षतामा लमजुङको दोर्दीखोला जलविद्युत आयोजना बनाउँदैछौँ । यो आयोजना सफल भयो भने अन्य योजनामा सोचौँला । लमजुङमा दुई–तीन हजार मेगावाट हाईड्रोपावरको संभावना छ भन्ने मलाई थाहा थिएन । जिल्ला छाडेको ३०–३५ बर्ष पछि मात्र लमजुङ आएँ । यहाँको जलविद्युत, पर्यटन, कृषि, उद्योग र जडिबुटीका संभावनाहरु मैले बल्ल थाहा पाएँ । यहाँका युवा उद्यमीहरुको उत्साह देखेर खुशी लागेको छ । लमजुङमा अहिले धेरै जलविद्युत लगायतका क्षेत्रमा लागनी आईराखेको रहेछ, त्यसलाई सफल पार्न सहयोग गर्नुहोस्, त्यसपछि रोजगारीका अवसर मिल्नुका साथै अन्य योजनाहरु पनि आउनेछन् ।