ब्लगआइतबार, चैत्र २, २०७०
रंगमा ढंग
रंगहरूको पर्व होलीमा जबरजस्ती रंग दल्ने, लोलाले हान्ने, जाँडरक्सी र भाङ मिसाइएको चिजबिज सेवन गर्ने जस्ता विकृति भित्रिएको छ । यसले गर्दा मित्रता र भ्रातृत्वको यो पर्वलाई पछिल्ला वर्षमा विकृत बनाउँदै लगेको छ ।
होलीको वेला प्रहरी कार्यालयमा मुद्दा र अस्पतालमा बिरामीको संख्या बढ्नुले यही भन्छ । जथाभावी प्रयोग गरिने रंग र लोलाको कारण होलीपछि छालाको समस्या लिएर अस्पताल आउनेहरूको संख्या ह्वात्तै बढ्ने गरेको छ । यसको अलावा आँखा, कान र अरू चोटपटकको समस्या पनि उल्लेख्य हुन्छ ।
रंगमै छ समस्या
सांस्कृतिक पर्व होली मनाउने तौरतरिकामा आएको विकृतिको समस्या आफ्नो ठाउँमा छँदैछ । त्यसबाहेक पनि, आजकल पहिले जस्तो प्राकृतिक वा शुद्ध रंग पाइँदैन । बजारमा पाइने रंगहरूमा माटो, चुन, सिसा, अभ्रख र केमिकल मिसावट हुन्छ । रंगमा मिसाइएका रसायनले गम्भीर खालको स्वास्थ्य समस्या निम्त्याउँछ ।
जस्तो, कालो रंगमा हुने लिड अक्साइडले मिर्गौलालाई, हरियो रंगमा हुने कपर सल्फेटले आँखालाई, वैजनीमा हुने क्रोमियम आयोडाइडले श्वास–प्रश्वास प्रणालीलाई, सेतोमा हुने आल्मुनियम ब्रोमाइडले क्यान्सरको खतरा गराउँछ । त्यस्तै, रातो रंगमा हुने मर्करी सल्फेटले छालाको क्यान्सर गराउन सक्छ । धेरैजसो रंगमा छालाको लागि निकै हानिकारक मानिने जिन्क क्लोराइड मिसाइएको हुन्छ । कतिपय रंगमा हुने सिलिका वा एस्बेस्टसले क्यान्सर गराउन सक्छ ।
बलजफ्ती रंग दल्ने क्रममा आँखाको दृष्टि गुम्ने, कानको जाली फुट्ने, दम र ब्रोङ्काइटिस बल्झिने समस्या पनि हुन्छन् । आत्तिएर रंगले सर्किंदा रसायनयुक्त खाद्यनली र फोक्सोदेखि मुटु र मिर्गौलासम्म सोझे असर पुग्छ । रसायनयुक्त रंगले छाला सुक्खा हुने, डाबर आउने, जलन हुने, चाया बढाउने, छालाको रंग परिवर्तन हुने लगायतका समस्या ल्याउँछ । जीर्ण खालको छालाको समस्या वा एलर्जी भएकाहरूलाई त सामान्य रंगले पनि असर गर्छ ।
रसायनयुक्त रंग छिरेपछि आँखा माड्ने क्रममा नानीमा चोट पुग्छ । रंग खेलेपछि आँखा रातो हुने वा दुख्ने समस्या भयो भने सम्बन्धित विशेषज्ञको सल्लाह लिन विल्कुलै ढिलो गर्नुहुँदैन । कतिपय छुल्याहाहरूले रंगमा जलेको मोबिल, तेजाब लगायतका घातक रसायन मिसाएका हुन्छन् । त्यस्तो लोलाले आँखामा भेट्यो भने त्यसको परिणाम के होला ? त्यसकारण, इच्छा नभएका र सवारी साधन चलाइरहेकाहरूलाई बिर्सेर पनि रंग वा लोलाले हान्नुहुँदैन ।
होलीमा आफैं अग्रसर भएर रंग खेल्नेहरूले पनि टल्किने खालका रंग छुनै हुँदैन र टाउकामा क्याप तथा शरीरको अधिक भाग ढाक्ने लुगा लगाउनुपर्छ । हातगोडा लगायतका शरीरका खुल्ला हुने भागमा सन ब्लक क्रिम, भ्यासलिन र टाउकोमा तेल लगाउनुपर्छ । शरीरभरि तेल घसेर होली खेल्नु अझ् बुद्धिमानी हुन्छ । खेलिसकेपछि तुरुन्तै नुहाउनुपर्छ । नुहाउँदा नरिवल तेल र कपासले शरीरको रंग हटाएपछि नरम खालको साबुन प्रयोग गर्नुपर्छ । त्यसक्रममा आँखालाई सफा पानीले पखाल्न बिर्सनुहुँदैन ।
साप्ताहिक खबरपत्रिका हिमालबाट