रमझमबुधबार, आश्विन १०, २०६९

साहित्य महोत्सवमा महिला

हिमालखबर

छलफलमा नायिका : लिटरेचर फेष्टीभलको अन्तिम दिन नेपाली फिल्ममा नायिकाबारे छलफलमा सहभागीहरु नम्रता श्रेष्ठ, विनिता बराल, निशा शर्मा र दिया मास्के । तस्बीरः अनुशील/हिमालखबर

नेपाली साहित्यमा साहित्यकारहरूको योगदान, समीक्षाको अवस्था, मातृभाषा लेखनको स्थिति, नेपाली फिल्मको स्थिति र दर्शकहरूको चाहना, नायिकाहरूको अनुभव सँगै अर्थतन्त्र र रङ्गमञ्चको अवस्थामाथि बहस चलाउँदै दोस्रो नेपाली साहित्य महोत्सव सकियो । महिलाहरूको थोरै मात्र सहभागिता भएको महोत्सवमा पहिलो दिन भारतीय लेखिका अद्वैता कला र पूर्व मिस नेपाल झरना बज्राचार्यबीच अद्वैताको पुस्तक अलमोस्ट सिंगल बारे कुराकानी भएको थियो भने अन्तिम दिन नेपालका पाँच चलचित्र नायिका मञ्चमा फिल्म क्षेत्रमा महिलाको अवस्थाबारे छलफल गर्न उपस्थित भएका थिए ।

नायिका झरना वज्राचार्य र भारतिय लेखिका अद्वैता कला ।

नायिका झरना वज्राचार्य र भारतिय लेखिका अद्वैता कला ।

बलिउड फिल्म अन्जना अन्जानी र कहानी की लेखिका अद्वैताको उपस्थिति नेपाली महिला साहित्यकारहरूका लागि आकर्षणको केन्द्र बनेको थियो । झरनाले उनका किताब पढेको र तिनमा एउटी एक्ली महिलाले कसरी आफ्नो पहिचानको लागि संघर्ष गर्छे र समाजले त्यसलाई कसरी हेर्छ भन्ने देखाएको बताइन् । अद्वैताले कहानी मा हराएको लोग्नेलाई खोज्ने महिलाको संघर्षबारे लेखेकी थिइन् । महिलाले उपलब्धिका लागि कठोर संघर्ष गर्नुपर्ने स्पष्ट पार्दै उनले बलिउडमा छिरेर ठूलो परिवर्तन गर्न सकिन्छ जस्तो आफूलाई नलागेकोले साहित्यबाटै महिला जागरणको काममा लागेको बताइन् ।

उत्सवको चौथो दिन ‘रिडिङ इन टाइम इन द न्यू मिडिया’ शीर्षकको छलफलकी वक्ता सेवा भट्टराईले न्यू मिडियाले कसरी गाउँघरलाई प्रभाव पारेको छ भन्ने प्रश्नमा गाउँमा पनि सबको हातहातमा मोबाइल सेट देखेको अनुभव सुनाइन् ।

कार्यसूचीमा नभए पनि अन्तिम दिनको अन्तिम छलफलमा नेपाली फिल्मका पाँच नायिका नम्रता श्रेष्ठ, ऋचा शर्मा, दिया मास्के, निशा अधिकारी र विनिता बरालबीच नेपाली चलचित्रमा नायिकाको अवस्थाबारे बहस चलेको थियो । नम्रताले सञ्चालन गरेको छलफलमा १० वर्षअघिको नेपाली फिल्म क्षेत्रको तुलना गरेर बहसलाई अघि बढाइएको थियो । विनिताले १० वर्षअघिका फिल्म राम्रो लुगा, पाउजु, लिपिस्टिक, पाउडर लगाउन पाइन्छ भनेर खेल्न मन पराइने गरेको कुरा गरिन् ।

शारदा शर्मा, सरुभक्त र श्रवण म’कारुङ

ऋचाले त्यतिबेला र अहिलेको काम गर्ने शैली र वातावरणमा धेरै भिन्नता आएको बताइन् । अग्रज अभिनेत्रीहरूको संगतबाट आफूलाई अहिलेका कलाकारले धेरै अभिनय स्वतन्त्रता पाएका रहेछन् भन्ने लागेको सुनाइन् । पहिले सेटमा पुगेपछि मात्र स्क्रिप्ट पाइने, निर्देशकले भनेको शैलीमा अभिनय गर्नुपर्ने अवस्था थियो भने अहिले केही महीनाअघिदेखि नै स्क्रिप्टमा बहस हुने गरेको अनुभव नव नायिकाहरूको थियो । दियाले आफू चलचित्रबाट रंगमञ्चमा अभिनय सिक्न गएको कुरा गरिन् । नेपाली चलचित्रमा नायिकाहरूको शोषण हुने गरेको भन्ने प्रश्नमा निशाले शोषण चलचित्र क्षेत्रमा मात्रै होइन नेपाली समाजमै छ, त्यसैले शोषण गर्नेहरूलाई समाजबाटै हटाउनुपर्छ भनिन् ।

सबैले अहिले नेपाली चलचित्रमा नायिकाहरूलाई हेर्ने दृष्टिकोणमा परिवर्तन आएको कुरा गरे । पहिले चलचित्रहरू प्रायः पुरुषकेन्द्रित हुन्थे र तिनमा महिलालाई अबला नारीको रूपमा प्रस्तुत गरिन्थ्यो भने अहिले त्यस्ता फिल्म बन्नै छोडेको, नायिकाहरूको भूमिका पनि सशक्त भएको र महिलाहरूलाई केन्द्रमा राखेर फिल्म निर्माण हुनथालेको उनीहरूले बताए । राम्रो पूर्व तयारी विनाको छलफल भएर होला नायिकाहरू विषयवस्तुमा अलि अलमलिए जस्ता देखिन्थे । महोत्सवमा सहभागी श्रष्टामा मात्र होइन श्रोता–दर्शकमा पनि महिलाहरूको सहभागिता कम थियो ।

महोत्सवमा सहभागी श्रष्टामा मात्र होइन श्रोता–दर्शकमा पनि महिलाहरूको सहभागिता कम थियो ।

को केमा सहभागी भए ?
अद्वैता कला झरना बज्राचार्यसँग ‘अलमोष्ट सिंगल’ र ऋचा भट्टराई ‘द राइज अफ चिकलिट’ शीर्षकको छलफलमा सहभागी भएका थिए । लेखिका शारदा शर्मा ‘लेखनका सुख दुःख’ मा सहभागी भएकी थिइन् ।

शीतल कादम्बिनी ‘वाह गजल’, शर्मिला खड्का दाहाल ‘सुन्नेलाई सुनको मालाः नेपाली बाल साहित्य’ र शिवानी सिंह ठकुरी ‘बुक्स लभ एण्ड लस्ट’ सम्बन्धी छलफलमा तथा कवयित्री मोमिला ‘कविताका शक्ति र सीमा’, सेवा भट्टराई ‘रिडिङ इन द टाइम अफ न्यू मिडिया’ र सीमा आभास ‘मोफसलमा लेखन’ सम्बन्धी छलफलमा सहभागी भएका थिए ।

त्यस्तै, कवयित्रीहरू सुलोचना मानन्धर, गीता त्रिपाठी, उषा शेरचनले डबलीमा कविता वाचन पनि गरेका थिए । अन्तिम दिनको अन्तिम छलफलमा नेपाली फिल्मका पाँच नायिका नम्रता श्रेष्ठ, ऋचा शर्मा, दिया मास्के, निशा अधिकारी र विनिता बरालबीच नेपाली चलचित्रमा नायिकाको अवस्थाबारे बहस चलेको थियो ।

-रती महर्जन (प्रशिक्षार्थी)

प्रतिकृया दिनुहोस

हिमालखबर जनमत

नयाँ सरकारको नेतृत्व कुन पार्टीले गर्नुपर्छ?

परिणाम हेर्नुस्

Loading ... Loading ...
हिमालखबर जनमतको अन्तिम नतीजा साप्ताहिक खबरपत्रिका हिमाल को आगामी अंकमा प्रकाशित गरिनेछ ।*/?>