ट्रान्सपरेन्सी इन्टरनेशनल (टीआई) ले १७ मंसीरमा सार्वजनिक गरेको प्रतिवेदन अनुसार नेपालमा भ्रष्टाचार झन् बढेको छ । यस सन्दर्भमा टीआई, नेपालका अध्यक्ष भरतबहादुर थापासँग गरिएको कुराकानीः

नेपालमा भ्रष्टाचार झन् बढेको भन्ने टीआईको प्रतिवेदन आयो, कसरी बढ्यो ?

टीआईको सर्वेक्षणमा परेका १७५ देशमध्ये नेपाल १२६औं स्थानमा आयो । गत वर्ष भन्दा दुई अंक घट्दा नेपाल दश स्थान तल पर्‍यो । समग्रमा ५० भन्दा कम अंक ल्याउने सबै भ्रष्टाचार हुने देशमै पर्छन् ।

टीआईले अध्ययनमा के–केलाई आधार बनाउँछ ?

भ्रष्टाचार हुने देशको वर्गीकरण गर्दा टीआईले विश्व ब्याङ्क, वल्र्ड इकोनमिक फोरम, वल्र्ड जस्टिस्, ग्लोबल इनसाइट र बार्टल्स्मेन फाउण्डेसनले दिने अंक भारलाई आधार बनाउँछ ।

अख्तियार दुरुपयोग अनुसन्धान आयोगको सक्रियता नपुगेको हो कि ?

अख्तियार अहिले जति सक्रिय कहिल्यै पनि थिएन । तर उसले समग्र भ्रष्टाचारको ३५–४० प्रतिशतमा मात्रै अनुसन्धान गर्न सक्दछ । निजी क्षेत्र, अदालत, सेना लगायतमा भएको भ्रष्टाचार अख्तियारको दायरामै पर्दैन । माझीको जालबाट साना माछा छिर्न सक्छ, तर ठूलो माछा उम्किंदैन । अख्तियारको अनुसन्धानमा भने ठूला माछाहरु उम्कने गरेका छन् । अख्तियारले साना माछा जति समाते पनि भ्रष्टाचार निवारण सम्भव छैन । अख्तियार ठूला माछा र नीतिगत भ्रष्टाचार हुने ठाउँसम्म पुगेकै छैन ।

अख्तियार जस्तो नियमनकारी निकाय र भ्रष्टाचार विरोधी संघ–संस्था नै कम भएको हो कि ?

भ्रष्टाचार विरोधी संस्था धेरै होइन प्रभावकारी हुनुपर्दछ । अन्य देशमा भ्रष्ट राष्ट्रप्रमुखलाई समेत कारबाही भएका उदाहरण थुप्रै छन् ।

भ्रष्टाचार नियन्त्रणका लागि अब के के गर्नुपर्ला ?

सबभन्दा पहिले राजनीतिक प्रतिबद्धता चाहिन्छ । तर, दुःखका साथ भन्नुपर्छ, भ्रष्टाचार निवारण एउटा पनि राजनीतिक दलको प्रमुख अजेण्डा बन्न सकेको छैन । संसद्ले भ्रष्टाचार नियन्त्रणलाई मूल अजेण्डा बनाउनुपर्दछ । स्थानीय निकायको निर्वाचन नहुँदा पनि भ्रष्टाचार बढेको हो ।

साप्ताहिक खबरपत्रिका हिमालबाट

प्रतिकृया दिनुहोस