१६ पुसदेखि लागू हुने गरी दूधको मूल्य प्रति लीटर रु.८ बढाएको विषयमा दुग्ध विकास संस्थानका महाप्रबन्धक गंगा तिम्सिनासँग हिमालखबरले गरेको कुराकानीः

तस्वीरः बिक्रम राई

दूधको मूल्य किन बढ्यो ?

दूध उत्पादक किसानका माग सम्बोधन गर्न । उद्योगको पनि दूध संकलन, प्रशोधन, प्याकेजिङ, बिक्री, प्रशासनिक खर्च बढेकाले मूल्य बढायौं । यसबाट किसानलाई फाइदा पुग्छ ।

मूल्यवृद्धिले किसानलाई कसरी फाइदा पुग्छ ?

बढेको रु.८ मध्ये ५ रुपैयाँ ५२ पैसा किसान र २ रुपैयाँ ४८ पैसा उद्योगलाई हो । यस हिसाबले किसानको भागमा ६९ प्रतिशत परेको छ । अब काठमाडौं उपत्यकाका किसानले सरदरमा लीटरको रु.४६ र बाहिरकाले रु.४३ पाउने छन् । यसरी किसानलाई माया गरिएको छ ।

किसानले त अझै पनि लागत मूल्य बराबरको रकम पाएनन् नि !

उपभोक्ताका लागि न्यायोचित नहुने भएकोले किसानले भने जति मूल्य बढाउन सकेनौं । लागत मूल्य कम गर्न किसान आफैंले प्रयास गर्नुपर्छ । किसानले व्यावसायिक रूपमा घाँस, दाना उत्पादनमा पनि जोड दिनुपर्छ ।

दूधको मूल्य ह्वात्त बढाउँदा साना उत्पादकमाथि अन्याय भयो नि !

किसानले सीधै मूल्य पाउन् भनेर बढी दूध उत्पादन गर्नेलाई बढी मूल्य दिने व्यवस्था गरेका हौं । आफ्नै फार्मबाट दैनिक १०० देखि ८०० लीटरसम्म दूध उत्पादन गर्ने किसानले लीटरमा थप रु.१.२० देखि रु.३ पाउँछन् । दूधमा रहेको ठोस पदार्थ (टीएस) बापत सहकारीलाई दिइँदै आएको प्रति लीटर रु.३ देखि रु३.५० पनि अबदेखि बढी दूध उत्पादन गर्ने किसानले नै पाउने छन् ।

किसानको लागत मूल्य नै घटाउनेतर्फ किन ध्यान नदिएको ?

त्यसका लागि सरकारले नश्ल सुधार, व्यावसायिक घाँस, पशु बीमा, व्याज अनुदान लगायतका कार्यक्रम चलाएको छ । ती कार्यक्रमलाई अझै प्रभावकारी बनाइनुपर्छ ।

साप्ताहिक खबरपत्रिका हिमालबाट

प्रतिकृया दिनुहोस